Umowa użyczenia nieruchomości – wzory i porady dla przedsiębiorców

Umowa użyczenia nieruchomości to dokument, który reguluje nieodpłatne przekazanie nieruchomości do używania przez inną osobę lub podmiot. W przeciwieństwie do umowy najmu, użyczenie ma charakter bezpłatny, co stanowi jego podstawową cechę. Dla przedsiębiorców może być to korzystne rozwiązanie w różnych sytuacjach biznesowych, szczególnie w relacjach rodzinnych czy partnerskich.

Prawidłowo skonstruowana umowa użyczenia nieruchomości powinna zawierać kilka kluczowych elementów. Przede wszystkim precyzyjne określenie stron umowy – użyczającego (właściciela) oraz biorącego do używania. Niezbędny jest również dokładny opis przedmiotu użyczenia wraz z adresem, numerem księgi wieczystej i innymi danymi identyfikacyjnymi nieruchomości.

W umowie należy określić cel użyczenia oraz czas trwania umowy – może być ona zawarta na czas określony lub nieokreślony. Istotne jest również wskazanie praw i obowiązków obu stron, szczególnie w zakresie utrzymania nieruchomości, ponoszenia kosztów eksploatacyjnych oraz odpowiedzialności za ewentualne szkody.

Dla przedsiębiorców szczególnie ważne jest uwzględnienie aspektów podatkowych – mimo że umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, może generować przychód podatkowy po stronie biorącego w użyczenie, co warto uwzględnić w planowaniu biznesowym.

UMOWA UŻYCZENIA NIERUCHOMOŚCI

zawarta w dniu ……………………… r. w ……………………… pomiędzy:

………………………………………… zamieszkałym/ą w ……………………… przy ul. ………………………, legitymującym/ą się dowodem osobistym seria ………… nr ………………, PESEL: ……………………… / Spółką ………………………………………… z siedzibą w ……………………… przy ul. ………………………, wpisaną do rejestru przedsiębiorców KRS pod numerem: ………………………, NIP: ………………………, REGON: ………………………, reprezentowaną przez: …………………………………………

zwanym/ą dalej „Użyczającym”

zwanym/ą dalej „Biorącym do używania”

zwanymi dalej łącznie „Stronami”, a każda z osobna „Stroną”.

§ 1. PRZEDMIOT UMOWY

1. Użyczający oświadcza, że jest właścicielem nieruchomości położonej w ……………………… przy ul. ………………………, dla której Sąd Rejonowy w ……………………… prowadzi księgę wieczystą nr ………………………, zwanej dalej „Nieruchomością”.

2. Użyczający oddaje Biorącemu do używania Nieruchomość o powierzchni ………… m², składającą się z ……………………… w celu ……………………… .

3. Biorący do używania oświadcza, że Nieruchomość widział i nie wnosi zastrzeżeń co do jej stanu technicznego oraz przydatności do umówionego użytku.

§ 2. CZAS TRWANIA UMOWY

1. Umowa zostaje zawarta na czas określony od dnia ……………………… do dnia ……………………… / na czas nieokreślony od dnia ……………………… .

2. Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszą umowę z zachowaniem ………… okresu wypowiedzenia.

§ 3. PRAWA I OBOWIĄZKI STRON

1. Biorący do używania zobowiązuje się używać Nieruchomość zgodnie z jej przeznaczeniem i nie oddawać jej do używania osobom trzecim bez zgody Użyczającego.

2. Biorący do używania zobowiązuje się do ponoszenia zwykłych kosztów utrzymania Nieruchomości, w tym opłat za media, według faktycznego zużycia.

3. Biorący do używania zobowiązuje się do dokonywania drobnych nakładów związanych ze zwykłym używaniem Nieruchomości.

4. Po zakończeniu umowy Biorący do używania zobowiązuje się zwrócić Nieruchomość w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem normalnego zużycia.

§ 4. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

1. Wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

2. W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.

3. Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze Stron.

……………………………………………
Użyczający

……………………………………………
Biorący do używania

Dokument ma charakter wzorcowy i powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb stron.

Strona 1

Praktyczne wskazówki dotyczące umowy użyczenia nieruchomości

Umowa użyczenia nieruchomości, choć z pozoru prosta, wymaga starannego przygotowania, aby skutecznie zabezpieczyć interesy obu stron. Dobrze skonstruowany dokument pozwala uniknąć nieporozumień i potencjalnych konfliktów w przyszłości.

Precyzyjne określenie przedmiotu użyczenia

W umowie należy dokładnie opisać nieruchomość będącą przedmiotem użyczenia. Warto dołączyć do umowy protokół zdawczo-odbiorczy, który szczegółowo dokumentuje stan techniczny nieruchomości, istniejące wyposażenie oraz ewentualne usterki. Taki protokół stanowi nieocenione zabezpieczenie przy zwrocie nieruchomości, pomagając rozstrzygnąć ewentualne spory dotyczące jej stanu.

Koszty eksploatacyjne i utrzymanie nieruchomości

Mimo że umowa użyczenia ma charakter nieodpłatny, konieczne jest precyzyjne określenie, która strona ponosi poszczególne koszty związane z eksploatacją nieruchomości. Zazwyczaj to biorący do używania pokrywa koszty mediów, drobnych napraw i bieżącego utrzymania. Warto szczegółowo określić podział obowiązków, uwzględniając kwestie takie jak opłaty za prąd, wodę, ogrzewanie, internet, a także podatek od nieruchomości i ubezpieczenie.

Możliwość wypowiedzenia umowy

Umowa użyczenia może być zawarta na czas określony lub nieokreślony. W przypadku umowy na czas nieokreślony, należy jasno określić warunki i terminy wypowiedzenia. Zgodnie z art. 716 Kodeksu cywilnego, użyczający może żądać zwrotu rzeczy, jeśli stała się mu potrzebna z powodów nieprzewidzianych w chwili zawarcia umowy. Warto jednak doprecyzować te kwestie w umowie, ustalając konkretne okresy wypowiedzenia i okoliczności uprawniające do wcześniejszego rozwiązania umowy.

Aspekty podatkowe dla przedsiębiorców

Dla przedsiębiorców szczególnie istotne są konsekwencje podatkowe umowy użyczenia. Mimo braku opłat, nieodpłatne korzystanie z nieruchomości może być traktowane jako przychód podatkowy biorącego do używania. Wartość tego przychodu określa się najczęściej na poziomie cen rynkowych za najem podobnej nieruchomości. Biorący powinien uwzględnić ten przychód w swoim rozliczeniu podatkowym. Warto skonsultować się z doradcą podatkowym przed zawarciem umowy, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek ze strony organów skarbowych.

Zabezpieczenie interesów użyczającego

Właściciel nieruchomości powinien zabezpieczyć swoje interesy poprzez odpowiednie zapisy w umowie. Dotyczy to zwłaszcza zakazu podnajmu, określenia dozwolonego sposobu korzystania z nieruchomości oraz warunków jej zwrotu. Można również rozważyć wprowadzenie kary umownej za nieprawidłowe korzystanie z nieruchomości lub niedotrzymanie warunków umowy. Warto także określić zasady dostępu właściciela do nieruchomości w celu przeprowadzenia okresowych przeglądów lub napraw.

Kiedy warto stosować umowę użyczenia nieruchomości?

Umowa użyczenia jest szczególnie korzystna w następujących sytuacjach:

Udostępnianie nieruchomości członkom rodziny lub bliskim współpracownikom
Krótkoterminowe udostępnienie lokalu partnerowi biznesowemu
Wspieranie organizacji non-profit lub działań społecznych
Sytuacje, gdy zależy nam na pomocy innej osobie bez generowania dla niej dodatkowych kosztów

Pamiętaj, że przedstawiony wzór umowy ma charakter uniwersalny i powinien być dostosowany do konkretnej sytuacji. W przypadku bardziej skomplikowanych relacji biznesowych warto skonsultować treść umowy z prawnikiem, aby zapewnić pełną ochronę prawną obu stronom.

Forma umowy użyczenia

Umowa użyczenia nieruchomości może być zawarta w dowolnej formie, jednak dla celów dowodowych zdecydowanie zaleca się formę pisemną. W przypadku użyczenia na okres dłuższy niż rok, zgodnie z art. 660 w związku z art. 710 Kodeksu cywilnego, umowa powinna być zawarta na piśmie. Brak zachowania formy pisemnej nie powoduje nieważności umowy, ale w razie sporu umowa taka będzie traktowana jako zawarta na czas nieokreślony, co może nie odpowiadać intencjom stron.

Dobrze przygotowana umowa użyczenia nieruchomości to nie tylko formalność, ale przede wszystkim narzędzie zapewniające bezpieczeństwo prawne obu stronom. Choć relacja między użyczającym a biorącym często opiera się na zaufaniu, warto zadbać o precyzyjne uregulowanie wszystkich istotnych kwestii, aby uniknąć potencjalnych nieporozumień w przyszłości.